Халыќаралыќ «Сейтен таѓылымдары» ѓылыми-практикалыќ конференциясының материалдары бойынша ғылыми мақалалар жинағы

Қазақ этнопедагогикасының зерттелу бағыттары мен бүгінгі жағдайы

1. 
   Этнопедагогика проблемалары барлық мемлекетте педагогика ғылымының көкейкесті мәселесі болып саналады.
   
2. 
   Этнопедагогиканы мектеп практикасына кешенді ендіру мәселесі жеке зерттеу проблемасы тұрғысында қарастырылмайды. Зерттеулердің басым көпшілігі халық педагогикасы аясында орындалған.
   
3. 
   Этнопедагогика мен халық педагогикасы материалдары (поэтикалық, музыкалық, сәндік-қолданбалы, салт-дәстүрлер) мектеп жасына дейінгі мекемелерде (О.В.Леонова, З.Б.Лопоносова, Р.Ш.Халикова, Ж.М.Орозбаев) мектептерде (В.И.Баймурзина, А.Ш.Хасанов, В.Ж.Хамаганов, Л.Г.Агурашвили) тәрбие құралдары ретінде зерттелді.
   
4. 
   Этнопедагогика мен халық педагогикасы материалдарын жеке пән сабақтарында пайдалану жолдары – математика Х.Г.Валицис, әдебиет А.А.Полякова, Ж.А.Доржиева, еңбекке баулу А.К.Атдаев, Л.В.Ершова, денешынықтыру Е.Сағындықов, В.П.Красильников еңбектері негізінде анықталды.
   

1. 
   Оқушылардың адамгершілік қасиеттерін, ұлттық сана-сезімін дамыту мақсатында халық педагогикасы материалдарын мектеп практикасында пайдалану қажеттігін кезінде ұлы ағартушы Ы.Алтынсарин өзінің тәжірибесі мен еңбектері арқылы дәлелдеп берді (ұлттық мектеп ашты, халықтың ауызекі шығармаларын, қолөнерін, салт-дәстүрлерін бала тәрбиесінде пайдаланды).
   
2. 
   Қазақ этнопедагогикасын мектеп практикасына мектеп практикасында пайдалану қажеттігін тікелей атап көрсетпегенімен, оның бала тәрбиесіндегі рөліне, құнды адамгершілік қасиеттері мен ұлттық сана-сезімін қалыптастырудағы мәніне ғұлама ағартушылар Ш.Уәлиханов пен А.Құнанбаев та ерекше назар аударған.
   
3. 
   Қазақ зиялылары мен ғалым-педагогтары Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, М.Дулатов және т.б. халықтың өнегелі салт-дәстүрлерін, әдет-ғұрпын, ауызекі шығармашылығын оқу-тәрбие процесінде ұлттық сананы ояту, туған жерге, елге аялы көзқарасты қалыптастыру мақсатында пайдалану, ана тілінде мектептер ашу мәселелеріне аса мән берді.
   
4. 
   Қазақ этнопедагогикасы материалдарын мектептерде пайдалану туралы қазақ зиялыларының айтқан ой-пікірлерін кейінгі жылдардағы ғалым-педагогтар (М.Ғабдуллин, Т.Тәжібаев, Қ.Бержанов) қолдап отырды. Еңбектерге жасалған талдау қазақ этнопедагогикасының арнайы зерттеу объектісі болмағандығының және мектеп тәжірибесінде жүйелі пайдаланылмағандығын дәлелдейді.
   
5. 
   Қазақ этнопедагогикасы 70-ші жылдардың басынан (А.Х.Мұхамбаева, И.Оршыбеков) зерттеле бастады. Кейінгі он жыл көлемінде әр түрлі ғылыми-педагогикалық еңбектер (іргелі, қолданбалы, өңдемелер) ғылыми мақалалар, кітаптар мен қолжазбалар жарық көрді.
   

1. 
   Қазақ этнопедагогикасы материалдарын оқу-тәрбие процесінде пайдалануда мұғалімдер басылым көрген кітаптар мен қолжазбаларды, оқу құралдары мен қолданба құралдарды, кітапшаларды негізге алумен шектелген.
   
2. 
   Қазақ этнопедагогикасы материалдарын оқу-тәрбие процесінде пайдалануға байланысты жасалған бағдарламаларда педагогикалық талаптар ескерілмейді және мазмұны теориялық тұрғыда негізделмейді.
   
3. 
   Материалдарды практикада тиімді пайдалану факторлары мен шарттарын анықтау ескерілмейді.
   
4. 
   Бағдарлама мазмұнына ендірілген мнақты көрсеткіштер арқылы сұрыпталмайды.
   
5. 
   Қазақ этнопедагогикасы саласында қалыптасқан озық тәжірибелерді мектептерге ендіру мәселесіне назар аударылмайды.
   
6. 
   Қазақ этнопедагогикасы аясында орындалған ғылыми-зерттеу еңбектерін оқу-тәрбие процесінде пайдалану жолдары қарастырылмайды.
   

• 
  Этнопедагогиканың кейбір теориялық және практикалық мәселелері.
  
• 
  Іс-әрекет.
  
• 
  Ұлттық мәдениетті меңгерудің әдіснамалық негіздері.
  
• 
  Мақал-мәтелдердегі еңбек тәрбиесі.
  
• 
  Халық ауызекі шығармашылығы.
  
• 
  Танымдық қызығушылықты қалыптастыру құралдары.
  
• 
  Мұғалімнің әдістемелік даярлығы.
  
• 
  Қазақ этнопедагогикасындағы патриоттық тәрбие.