2.3. Әр баланың отбасында өмір сүруі мен тәрбиеленуіне құқықтарын жүзеге асыру есебінен әлеуметтік жетімдікті төмендету
2010 жылдың 1 қазандағы жағдайы бойынша Өскемен қаласында 54485 бала тұрады, олардың ішінде 521 ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар. Есеп беру кезеңінде анықталғандары: қамқоршылық пен қорғаншылыққа – 43 бала, патронаттық тәрбиеленуге – 2 бала, балалар үйіне – 13 бала, сәбилер үйіне – 59 бала, қазақстандықтармен асырап алынғандар – 36 бала, шет ел азаматтарымен асырап алынғандар – 62 бала. Әлеуметтік жетімдіктің мәселелерін шешу үшін 2009-2010 жылдары келесі шаралар қабылданды:
1) БАҚ арқылы жетім балаларды отбасыларға орналастыру бойынша ақпаратты-түсіндіру жұмыстары белсендірілді: облыс телеарналарында әлеуметтік бейнероликтер көрсетілді, «Біздің балалар» бағдарламасы шығарылды, қалалық газеттерде «Анашым, мені тауып алшы» атты айдары ашылды, жыл сайын Қамқоршылар күні және басқа да әлеуметтік-маңызды іс-шаралар өткізілді.
2) әлеуметтік жетімдіктің индикаторлары мен көрсеткіштері жергілікті атқару органдарының стратегиялық жоспарына енгізілген.
Негізгі ішкі және сыртқы факторларды бағалау
Сыртқы фактор:
бала асырап алуды, қамқоршылық және қорғаншылықты насихаттау арқылы бөтен баланы тәрбиелеуге психологиялық уәждемені қалыптастыру (бедел және асырап алудың әлеуметтік сұранысы).
Ішкі факторлар:
жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды анықтау және есепке алуды жүргізу жүйесін жетілдіру;
балаларды есепке алудың ақпаратты жүйесін құру;
барлық білім беру ұйымдарына «Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілікті дамыту бағдарламасын енгізу арқылы балалар мен ата-аналардың рухани-адамгершілік білімдерін дамыту.
2.4. Даму мүмкіншіліктері шектеулі балаларды оқыту
Өскемен қаласының білім беру бөлімімен жыл бойында мүмкіншіліктері шектеулі балалардың мониторингі жүргізілуде.
Даму мүмкіншіліктері шектелген балаларға арналған арнайы білім беру 4 арнайы балабақшалар мен 11 мектептерде қамтамасыз етілген, онда 42 түзету сыныптары қызмет етеді. Мүмкіншіліктері шектеулі балаларға арналған арнайы сыныптарда 375 бала білім алуда. 01.01.2011 жылғы жағдай бойынша 113 бала жеке бағдарлама бойынша үйде оқытумен қамтылған. Қаланың 10 мектебіндегі логопедтік пункттерінде 380 бала түзету көмектерін алуда.
Оқушылардың психикалық-физикалық дамулары мен танымдық мүмкіндіктерінің айқындалған бұзушылықтарына байланысты оқушылар 3 нұсқа бойынша оқытылады, бұл даму мүмкіншіліктері шектеулі оқушылардың танымдық дамуларының әр деңгейіне бағытталған арнайы оқу бағдарламалары мен оқулықтарды пайдалануды қарастырады.
Қалада 2 психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес (ПМПК) және 1 қалпына келтіру орталығы қызмет етеді, олар тұрғындарға дамуында проблемалары бар балаларды анықтау, диагностикалау және кеңес беруде психологиялық-медициналық-педагогикалық және әлеуметтік көмектер көрсетеді.
Негізгі проблемаларды талдау.
Қалада қалыптасқан дамуындағы бұзушылықтарды кешенді диагностикалау мен ерте түзету және педагогикалық қолдау жүйесі даму мүмкіншіліктері шектелген әр үшінші баланың жалпы білім беру үрдісіне енуіне мүмкіндік береді.
Мемлекеттік тілде оқытатын түзете білім беру ұйымдары жоқ.
Даму мүмкіншіліктері шектеулі балаларды арнайы білім беру бағдарламаларымен қамту 43,6% құрайды.
Түзету мекемелері қазіргі заманғы мультимедиялық жабдықтармен қамтамасыз етілмеген.
Негізгі сыртқы және ішкі факторларды бағалау
Сыртқы факторлар:
мүмкіншіліктері шектеулі балалар мен мүгедек балалардың сапалы білім алуларына тең құқықтарының жүзеге асырылмауы;
тұрғындарды жеткіліксіз ақпараттандыру салдарынан инклюзивті білім берудің жеткіліксіз енгізілуі.
Ішкі факторлар:
мүмкіншіліктері шектеулі балаларға ерте жастан бастап кешенді түзету-педагогикалық колдау көрсету үшін арнайы ұйымдар жүйесінің жеткіліксіздігі, әсіресе қазақ тілінде оқытатын;
арнайы жабдықтармен жеткіліксіз жабдықталулары: қазақ және орыс тілдерінде зағип балаларға арналған бедерлі-таңбалы шрифтері бар қазақстандық оқулықтардың болмауы;
мүмкіншіліктері шектеулі балалардың білім беру ұйымдарына деген кедергісіз қол жетімділіктерінің жеткіліксіз қамтамасыз етілуі.
3 бөлім. Стратегиялық бағыттар, мақсаттар, міндеттер, мақсатты индикаторлар, іс-шаралар және нәтиже көрсеткіштері
3.1. Стратегиялық бағыттар, мақсаттар, міндеттер, мақсатты индикаторлар, іс-шаралар және нәтиже көрсеткіштері
1 Стратегиялық бағыттары. Сапалы білім алуға қол жетімділікті қамтамасыз ету
1.1. Мақсат: Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытуға қол жетімділікті қамтамасыз ету
Осы мақсатқа қол жеткізуге бағытталған бюджеттік бағдарламалардың коды – 001, 003, 005, 009, 011, 015
Мақсатты индикаторлар
(жетістіктердің соңғы мерзімі (кезеңі) көрсетілсін)
|
Ақпарат көзі
|
Өлшем бірлігі
|
Соның ішінде аралық мағынасы көрсетілсін
|
Есеп беру кезеңінде
|
Жоспарлы кезеңде
|
2009 жыл (есеп)
|
2010
жыл (ағымдағы жоспар)
|
2011 жыл
|
2012
жыл
|
2013
жыл
|
2014
жыл
|
2015
жыл
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
1. 3 тен 6 дейінгі жастағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқытумен қамту (2015 жылы – 98,8 %)
|
Есеп
|
%
|
65,6
|
93,0
|
93,3
|
93,8
|
97,2
|
97,2
|
98,8
|
Мақсатты индикаторға қол жеткізудің жолдары, құралдары және әдістері
1.1.1. Міндет: Мектепке дейінгі ұйымдар жүйесінің санын өсіру және көрсетілетін қызметтің сапасын жақсарту
|
Тура нәтижелердің көрсеткіштері
|
Ақпарат көзі
|
Өлшем бір-лігі
|
Есеп беру кезеңі
|
Жоспарланған кезең
|
2009 жыл (есеп)
|
2010
жыл (ағымдағы жоспар)
|
2011 жыл
|
2012
жыл
|
2013
жыл
|
2014
жыл
|
2015
жыл
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
1. Енгізілген мектепке дейінгі ұйымдардың жалпы санының үлесі
|
Есеп
|
%
|
11, 0
|
16,1
|
13,8
|
4,9
|
6,8
|
6,3
|
9,6
|
2. Мектепке дейінгі ұйымдары жоқ елді мекендер үлесі
|
Есеп
|
%
|
87,5
|
37,5
|
37,5
|
37,5
|
37,5
|
37,5
|
37,5
|
3. Топтардың орташа толтырылу көрсеткіші
|
Есеп
|
адам
|
32
|
29
|
28
|
28
|
27
|
27
|
26
|
4. Мектепке дейінгі ұйымдардағы педагогикалық қызметкерлер үлесі:
– мектепке дейінгі ұйым-дардағы жалпы педагоги-калық қызметкерлер саны-ның жоғарғы санаттағы-лары
|
Есеп
|
%
|
13,8
|
12,3
|
11,4
|
11,2
|
11,3
|
11,0
|
10,7
|
– мектепке дейінгі ұйымдардағы жалпы педагогикалық қызметкерлер санының бірінші санаттағылары
|
Есеп
|
%
|
28,1
|
24
|
22,0
|
21,8
|
21,6
|
20,6
|
20,2
|
Тура нәтижелердің көрсеткіштеріне қол жеткізу
үшін қажеттіі іс-шаралар
|
Жоспарланған кезеңдегі жүзеге асыру мерзімі
|
2011 жыл
|
2012 жыл
|
2013 жыл
|
2014 жыл
|
2015 жыл
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1.1 Мектепке дейінгі ұйымдар жүйесін төмендегідей дамыту:
– бұрын жекешелендірілген, жалға тапсырылған ғимараттарды қайтару арқылы шағын орталықтар мен балабақшалар ашу, мектепке дейінгі ұйымдарды ашу үшін жеке тұрған ғимараттарды босату және басқа бөлмелерді қайта бейімдеу, тұрғын-үй кешендерінің 1-ші қабаттарында мектепке дейінгі ұйымдар ашу, жеке меншік түрлеріне қарамастан мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында қосымша мемлекеттік тапсырысты орналастыру арқылы жеке, отбасылық балабақшалар ашуды ынталандыру;
– республикалық және жергілікті бюджеттің қаражаты есебінен және жеке инвестициялар тарту арқылы паритетті жағдайда балабақшалар салу
|
4
1
|
2балабақшалар
8 шағын орталықтар
|
2
1
|
3
2
|
3
2
|
1.2 «Балапан» бағдарламасының іс-шаралар жоспарын орындау мониторингі, соның ішінде үлгілік балабақшаларда ата-аналарға арнап кеңестік пункттерін ашу
|
Х
5
|
Х
5
|
Х
6
|
Х
6
|
Х
7
|
1.3 «Балалық шақ», «Дарынды бала», «Ақылды бала», «Ақылым», «Отаным-Елім», «Ақ бұлақ» мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту бағдарламаларын тарату.
|
Х
|
Х
|
Х
|
Х
|
Х
| |
