Скачать 256.21 Kb.
|
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Генетика және биотехнология кафедрасы“Генетика” пәні бойынша 050607 “Биология” мамандығының студенттеріне арналған бағдарламасыПавлодар
БЕКІТЕМІН БХФ деканы _________К.У. Базарбеков «___»__________2008ж. Құрастырушы: аға оқытушы Жагипарова М.Е. Генетика және биотехнология кафедрасы СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ Генетика пәні бойынша 050607 Биология мамандығының студенттеріне арналған Бағдарлама оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленіп, «29» 08. 2007ж бекітілген Кафедра мәжілісінде ұсынылған 25.04.2008 ж, протокол № 9 Кафедра меңгерушісі ___________________ Бексеитов Т.К. Биология - химия факультетінің оқу - әдістемелік кеңесімен мақұлданған 26.05.2008ж, протокол №9 ОӘК төрайымы__________________ Жапарғазинова К.Х. КЕЛІСІЛДІ Кафедра меңгерушісі____________Исимбеков Ж.М. «___»__________2007ж. Оқытушы туралы дерек: Генетика және биотехнология кафедрасы Биология химия факультеті Жагипарова М.Е. – “Генетика және биотехнология” кафедрасының аға оқытушысы Қабылдау уақыты: бейсенбі – 17.00-18.00, 519 бөлме Пән туралы дерек: “Генетика” пәні 5 семестрде оқытылады, пәннің оқытылатын мерзімі 15 жұма, жалпы көлемі – 135 сағат, аудиториялық сағат – 52,5 сағат, сөж-дің сағаты – 90. Курс емтиханмен аяқталады. Пререквизиттер:
Курстың мақсаты мен міндеттері:«Генетика» курсының бағдарламасы «Биология» мамандығы бойынша кредитті технология негізінде студенттерді дайындайтын университеттер үшін арналған. Генетика ғылымы биологиялық ғылымдардың ішінде тірі ағзалардың өзгергіштік және тұқымқуалаушылық қасиеттерін зерттейді. Тұқым қуалаушылық дегеніміз тірі ағзалардың қасиеттерін, белгілерін өздеріне ғана тән биосинтезді зат алмасуды ұрпақтан ұрпаққа беріп қайтарап отыруы. Ал өзгергіштік дегеніміз ұрпақтың ата тегінің айнымайтын көшірмесі болмау, ол бір тұқымдас ұрпақтан арасындағы, ұрпақпен ата тегінің арасында тұқым қуу арқылы немесе қоршаған ортаның әсерінен пайда болатан өзгерістер. Тұқым қуалаушылықтың және өзгергіштіктің универсалдық зандары кез келген ағзалар үшін әділ және генетика ғылымын біріктіруші ғылым ретінде барлық биологиялық ғылымдар жүйесінде қолданылады.Студент нені білу керек:Негізгі генетикалықтүсініктерді, тұқымқұалаушылық пен өзгергіштіктің материалдық негізін, белгілердің тұқым құалау негізін, генетикалықталдаудың негізін, тұқымқұалаушылықтың хромосомалық теориясын, генетиканың қазіргі кездегі жағдаын, ағзалардың мәселелерінің тұқымқұалаушылығы мен өзгергіштігін меңгеру мүмкіншіліктері.Студент нені істей білуі керек: генетикалық есептерді шығаруды, эксперименттерді сауатты жүргізіп және одан алған нәтижелерді дұрыс талқылауды. Әдебиеттер: Негізгі әдебиет:
7. Стамбеков С.Ж. – Жалпы генетика. Алматы, Ана тілі, 1993 Қосымша әдебиет: 8. Берсімбаев Р.Л.,Тажин О.Т. т.б. Жалпы және генетика терминдерінің орысша қазақша сөздігі.Алматы:Қазақ университеті,1997. 9. Фогель Ф., Мотульски А. Генетика человека. В 3-х томах (пер. С англ.), М.: Мир, 1990
Зертханалық сабақтар мазмұны. Тақырып 1. Кіріспе. Генетика ғылымының зерттеу бағыттары, тарихы және даму кезеңдері. Генетика практиға маңызы. Негізгі генетикалық түсініктер: ген, белгі, гомо-, геми-, және гетерозиготалық, генотип, фенотип, доминанттылық және рецессивтілік. Тақырып 2. Тұқым қуалаушылықтың материалдық негiздерi. Жасуша – тұқымқуалаушылық пен өзін-өзі өндірудің негізі. Тұқымқуалаушылықтың цитологиялық негіздері. Кариотип. Тұқымқуалаушылықтың молекулалық негіздері. Тақырып 3. Белгілердің тұқымқұалаушылығының негізгі заңдылықтары мен тұқымқұалаушылық принциптері. Гибридологиялық әдіс генетикалық талдаудың негізі екендігі. Генетикалық символика. Будандастыру типтері. Тақырып 4. Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар. Моногибридтік будандастыруда Мендель тұқым қуалау заңдылықтары: гибридтердің бірінші ұрпағының біркелкілігі, екінші ұрпақта ажырауы. Дигибридтік будандастырудағы тұқымқуалау. Тақырып 5. Жыныс генетикасы және жыныспен белгілердің қуалауы. Жынысты анықтау және жыныспен тіркесе тққымқуалау хромосомалары, гомо- және гетерогаметалы жыныс. Тақырып 6. Тіркесе тұқымқуалау және кроссинговер. Тіркесе тұқым қуалау құбылысының ашылуы. Кроссинговер. Тақырып 7. Хромосомадан тыс қуалау. Хромосомадан тыс тұқым қуалау заңдылықтары, хромосомалық тұқым қуалаудың өзгешелігі. Тақырып 8. Генетикалық материалдың өзгергіштігі. Тұқым қуалайтын (комбинативтік және мутациялық) және тұқым қуалайтын (модификациялық және онтогенездік) өзгергіштіктер туралы түсінік. Гендік мутациялар. Геномдық мутациялар. Тақырып 9. Даму генетикасы. Онтогенез – сыртқы және ішкі ортаның белгілі жағдайларында даму программасының іске асырылуы екендігі. Тақырып 10. Популяциялар генетикасы және эволюцияның генетикалық негіздері. Популяция және оның генетикалық құрылымы. Харди-Вайнберг заңы.Табиғи сұрыптау популяция эволюциясын бағыттайтын бір ғана фактор екендігі. Эволюциядағы генетикалық факторлардың рөлі. Тақырып 11. Адам генетикасы. Генетикалық зерттеулер объектісі ретінде адамның ерекшеліктері.Адам генетикасын зерттеу әдістері. Тақырып 12. Селекцияның генетикалық негіздері. Генетика селекцияның териялық негізі ретінде. Селекция ғылым ретінде. Пән және зерттеу әдістері. Сұрыптау үшін өзгегіштік көздері. Тәжірибелік сабақтар мазмұны. Тақырып 2. Тұқым қуалаушылықтың материалдық негiздерi. Жасуша – тұқымқуалаушылық пен өзін-өзі өндірудің негізі. Тұқымқуалаушылықтың цитологиялық негіздері. Кариотип. Тұқымқуалаушылықтың молекулалық негіздері. Тақырып 3. Белгілердің тұқымқұалаушылығының негізгі заңдылықтары мен тұқымқұалаушылық принциптері. Гибридологиялық әдіс генетикалық талдаудың негізі екендігі. Генетикалық символика. Будандастыру типтері. Тақырып 4. Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар. Моногибридтік будандастыруда Мендель тұқым қуалау заңдылықтары: гибридтердің бірінші ұрпағының біркелкілігі, екінші ұрпақта ажырауы. Дигибридтік будандастырудағы тұқымқуалау. Тақырып 5. Жыныс генетикасы және жыныспен белгілердің қуалауы. Жынысты анықтау және жыныспен тіркесе тққымқуалау хромосомалары, гомо- және гетерогаметалы жыныс. Тақырып 6. Тіркесе тұқымқуалау және кроссинговер. Тіркесе тұқым қуалау құбылысының ашылуы. Кроссинговер. Тақырып 7. Хромосомадан тыс қуалау. Хромосомадан тыс тұқым қуалау заңдылықтары, хромосомалық тұқым қуалаудың өзгешелігі. Тақырып 8. Генетикалық материалдың өзгергіштігі. Тұқым қуалайтын (комбинативтік және мутациялық) және тұқым қуалайтын (модификациялық және онтогенездік) өзгергіштіктер туралы түсінік. Гендік мутациялар. Геномдық мутациялар. Тақырып 9. Даму генетикасы. Онтогенез – сыртқы және ішкі ортаның белгілі жағдайларында даму программасының іске асырылуы екендігі. Тақырып 10. Популяциялар генетикасы және эволюцияның генетикалық негіздері. Популяция және оның генетикалық құрылымы. Харди-Вайнберг заңы.Табиғи сұрыптау популяция эволюциясын бағыттайтын бір ғана фактор екендігі. Эволюциядағы генетикалық факторлардың рөлі. СӨЖ МАЗМҰНЫ
Бақылау жұмыстарының күнтізбелік кестесі
Қысқартылған белгілер: ҮТ1 – үй тапсырмасы №1, С – сабаққа қатынасу, ЗЖ1 – зертханалық жұмыс №1, ЗЖД1 – зертханалық жұмысқа дайындалу №1 ЕБ – есеп беру, КТ –конспекты тексеру, КЖ1 – курстық жұмыс №, Т – тексеру, Т1 – тест №1, МБ1 – шеттік бақылау №1. Өтпелі бақылау мен қорытынды бақылау түрлерінің өлшем бірліктері.
Курстың саясаты Дәріс және тәжірибелік сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында қатысқандарың белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайдан айырыласыңдар. Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:
Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады: 1. дәріс, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру. 2. білімді межелік бақылау бойынша тексеру. Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін лабораториялық сабақтарға қатысу және әрбір лабораториялық жұмысты тапсыру қажет. Студент міндетте түрде 2 межелік бақылаудан өту керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, емтиханға босатылмайды. |
![]() | Генетика және биотехнология кафедрасы студенттерге арналғАН Бағдарлама оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленіп, 02. 11. 2007ж бекітілген | ![]() | Бағдарламасы Павлодар Павлод Сүлейменов А. А. «Генетика және биотехнология» кафедрасының доценті Қабылдау уақыты: сәрсенбі – 00-11. 00, 519 бөлме |
![]() | Микроорганизмдер биотехнологиясы, биохимия, экологилық биотехнология, микробиология және вирусология, өсімдік биотехнология, жануарлар биотехнология, биотехнологиялық өндірістің негіздері, медициналық жəне ветеринарлық биотехнология, тағам биотехнологиясы Оқуға түсу емтихан бағдарламасы «Агроөнеркәсіп» факультетінің әдістемелік комиссия мүшелерімен келісілген | ![]() | Аннотация наименование магистерской программы Наименование магистерской программы: «Биотехнология (генетика, селекция и биотехнология)» |
![]() | Генетика биометрия пәнді оқытуға арналған нұсқаулар мазмұны Тақырып 1 Тақырып Кіріспе. Генетика ғылымының зерттеу бағыттары, тарихы және даму кезеңдері. Генетика практиға маңызы | ![]() | Биология кафедрасы силлабус Силлабус 051101- Қоғамдық денсаулық сақтау мамандығы бойынша «Молекулярлық биология және медициналық генетика» пәні бойынша «Молекулярлық... |
![]() | Илева первый студенческий форум «Биотехнология XXI века» Материалы Первого студенческого форума «Биотехнология XXI века» 12-14 апреля 2010 года астана 2010 Жинаққа студенттердің, магистранттардың және PhD докторанттардың биотехнология, экология және молекулярлық биология салаларындағы... | ![]() | Молекулалық биология және генетика кафедрасы Зоология жануарлар туралы ғылым. Жануарлардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы |
![]() | Өнеркәсіптің әртүрлі салаларында микробиологиялық процестерді қолдану Биотехнология жоғарғы эфективті микроорганизмдердің формаларын, клетка даңқылы, және өсімдік жануар ткандері берілген қасиеттерімен... | ![]() | 1. 7 Оқытушылар туралы мәлімет: Кафедра меңгерушісі Силлабус 051301- жалпы медицина мамандығы бойынша «Молекулалық биология және медициналық генетика» пәні бойынша «Молекулалық биология... |